De landbouwsector staat nooit stil, gedreven door de behoefte aan duurzame ontwikkeling en het garanderen van voedselzekerheid. Binnen deze dynamiek speelt zaadtechnologie een sleutelrol. Dit geldt voor veel gewassen en niet in de laatste plaats voor de teelt van rode bieten. Over dit onderwerp geven we het woord aan drie biologische zaadbehandelingsspecialisten van Bejo. Liesbeth van der Heijden, senior onderzoeker, Gertjan van Westen, onderzoeker en Kelly van Kooperen, onderzoeker, allen van Seed Pathology Research, lichten de laatste ontwikkelingen en toekomstige richting van zaadtechnologie in rode biet toe.
De behoefte aan innovatie in de teelt van rode bieten wordt steeds duidelijker. Telers worden geconfronteerd met uitdagingen zoals veranderende regelgeving, klimaatverandering en de voortdurende dreiging van ziekten. Bejo loopt voorop in de ontwikkeling van geavanceerde zaadbehandelingstechnieken. Niet alleen om de gezondheid van de plant te verbeteren, maar ook om bij te dragen aan een duurzamere teelt.
Innovatie in zaadtechnologie
Van der Heijden en Van Westen delen hun kennis en toewijding aan innovatie. Ze leggen uit hoe Bejo zich richt op het ontwikkelen van technieken die de kiemkracht en veerkracht van rode bietenzaden verbeteren. Een belangrijk aandachtspunt is de ‘stoomvacuümbehandeling’, een unieke methode ontwikkeld door Bejo om schadelijke ziekteverwekkers op het zaad te elimineren zonder gebruik te maken van chemicaliën. “Deze behandeling is een gamechanger in zaadtechnologie en is het resultaat van ons streven naar duurzaamheid en innovatie,” benadrukt Van der Heijden.
Van Kooperen voegt hieraan toe: “De bietenzaden worden ontsmet door vacuüm- en stoomwisselingen. De aanpassingen met vacuüm helpen bij een gelijkmatige verdeling van de hete stoom in de zaadpartij. De ontwikkeling van behandelingsapparatuur en het ontwerp van gerichte gewaspathogeenprotocollen is tijdrovend en voortdurende verbetering is een belangrijk onderdeel van het onderzoek. De infectiebelasting dicteert de intensiteit die nodig is voor de behandeling. Voorschriften op maat zouden wenselijk kunnen zijn.”
Er wordt ook onderzoek gedaan naar natuurlijke zaadbehandelingen, die milieuvriendelijk zijn en essentiële voedingsstoffen aan het zaad toevoegen. Deze zaadbehandelingen zijn ontworpen om de interactie tussen het zaad en zijn micro-omgeving te optimaliseren, waardoor de planten een betere start krijgen.
De toekomst van rode bietenzaad
Met het oog op de toekomst onderstrepen experts het belang van veerkracht in de rode bietenteelt. Met de beperking van chemicaliën is de zoektocht naar alternatieven intensiever dan ooit. Bejo is betrokken bij verschillende onderzoeksprojecten voor de ontwikkeling van alternatieven, op het gebied van (zaad)behandelingen en bio-fungiciden. Rode biet is een interessant model voor ons onderzoek naar alternatieve behandelingen, omdat we in de Europese Unie al twee seizoenen bietenzaad zonder chemicaliën hebben geleverd. Dit komt doordat de goedkeuring van Maxim voor rode bieten pas in 2022 kwam.
“De richting is duidelijk: we gaan naar een toekomst waarin chemische bescherming wordt vervangen door natuurlijke weerbaarheid”, legt van Westen uit. “Het verbod op chemische gewasbeschermingsmiddelen en de noodzaak om duurzaam te telen vraagt om geïntegreerde gewasbescherming. We zijn in staat om schoon en gezond zaad te leveren en innovaties om het zaad veerkracht te geven in de vorm van een rijk microbioom of biofungiciden. Telers hebben een rol in het voorkomen van ziekten in het veld door goed te zorgen voor de gezondheid van hun bodem door middel van vruchtwisseling en nauwkeurige monitoring. Gezond zaad en een gezonde bodem zijn immers het begin van een goed gewas.”
In het onderzoek wordt steeds meer aandacht besteed aan het microbioom van zaden. Dit is de gemeenschap van micro-organismen die van nature op en in zaden leven. Bejo onderzoekt hoe dit microbioom kan worden geoptimaliseerd om de gezondheid van planten en de weerstand tegen ziekten te verbeteren.
Bejo’s werk in zaadtechnologie en rode bieten markeert een belangrijke transitie in de landbouw: weg van chemische afhankelijkheid naar meer duurzame, biologische methoden. Voor telers en ketenpartners biedt deze innovatieve aanpak niet alleen uitzicht op gezondere gewassen, maar ook op een toekomst waarin landbouw en ecologische verantwoordelijkheid hand in hand gaan. Bejo blijft zich inzetten om technologieën te ontwikkelen die inspelen op de uitdagingen van vandaag, met het oog op een duurzamere toekomst.
Senior onderzoeker - zaadpathologisch onderzoek
Achtergrond: Liesbeth werkt al bijna een kwart eeuw bij Bejo, waar ze begon als onderzoeker en is uitgegroeid tot een toonaangevende specialist op het gebied van zaadtechnologie. Met een rijke achtergrond in de biologie en een PhD in mycorrhiza ecologie (cohabitatie van schimmels en planten via wortels) van Wageningen University & Research, heeft Liesbeth diepgaande expertise in de biologische behandeling van zaden en de ontwikkeling van technologieën die de veerkracht en gezondheid van planten bevorderen.
Visie: “Innovatie in zaadtechnologie is cruciaal voor het overwinnen van de huidige uitdagingen in de landbouw. Ons doel is om telers te voorzien van zaden die niet alleen bestand zijn tegen ziekten, maar ook
Onderzoeker - zaadpathologisch onderzoek
Achtergrond: Gertjan, met een achtergrond in biologie aan de Universiteit van Nijmegen, kwam bijna tien jaar geleden bij Bejo. Zijn werk richt zich op het onderzoeken en testen van biologische gewasbeschermingsmiddelen en het onderzoeken van de rol van het zaadmicrobioom voor een betere gezondheid van planten.
Visie: “We zitten midden in een grote verschuiving in de landbouw, waar biologische middelen een steeds belangrijkere rol zullen spelen als onderdeel van geïntegreerde gewasbescherming en natuurlijke veerkracht. Het is essentieel dat we blijven innoveren en samenwerken om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.”
Onderzoeker - zaadpathologisch onderzoek
Achtergrond: Kelly werkt al acht jaar bij Bejo en heeft biologie gestudeerd in Leiden. Ze houdt zich voornamelijk bezig met onderzoek op het gebied van de stoomvacuümbehandeling. Ze verdiept zich ook in ziekteoverdracht, zowel in het veld als onder meer gecontroleerde omstandigheden. Dit onderzoek toont het risico aan van besmetting met zaadpathogenen voor de vestiging van planten, bijvoorbeeld rode bieten.
Visie: “Fysieke desinfectie is een bewezen methode en blijft zeer relevant, zeker nu chemische middelen wegvallen. Samenwerking tussen fysieke desinfectie (het verwijderen van ziekteverwekkers) en biologische alternatieven (het toevoegen van veerkracht) is essentieel.”
